Erzurum'da depolara grip aşısı geldi ama, aşıyı yazdırmak için neredeyse ölüyor olmanız gerekiyor. Risk gruplarının nasıl belirlendiğini vatandaş merak ediyor.
Grip aşısının depolara dağıtılması, Sağlık Bakanlığı’nın büyük rezaletini de gözler önüne serilmesini sağladı. Bu yıl koronavirüs salgını nedeniyle grip aşısına önceki yıllara oranla çok fazla talep olması yüzünden aşının parayla satışını yasaklayan Sağlık Bakanlığı’nın kanser hastalarını dahi risk grubunda göstermeyen bir sistem geliştirdiği ortaya çıktı. Kronik hastaları ve 65 yaş üstüne risk grubunda yer vermeyen bakanlık tepkilere neden oldu.
AİLE HEKİMLERİ İLE HALK KARŞI KARŞIYA
Grip aşısının ilaç depolarına geldiğinin öğrenilmesinin ardından binlerce vatandaş Aile Sağlı Merkezleri’ne akın etti. Aile hekiminden grip aşısı reçetesini almak isteyen vatandaşlar büyük şok yaşadı. Sağlık Bakanlığı’nın sistemlerinde “riskli grup dışında” kaldığını öğrenen kronik hastalar, duruma tepki gösterdi. Zaman zaman aile hekimleriyle hastalar ve hasta yakınları arasında tartışmalar yaşandı. Özellikle kanser hastalarının bile risk grubu dışında tutulmasına hasta yakınlarının tepki gösterdiğini ifade eden aile hekimleri, “Değerlendirmeyi bizim değil, bakanlığın yaptığını söylememize rağmen hasta yakınları bu durumu anlamıyor ve bize tepki gösteriyor. Haklı olarak kanser hastası nasıl riskli olmaz diyorlar ve buna bizim verebilecek bir cevabımız da maalesef olmuyor. 93 yaşında ve kanser hastası olan bir vatandaşın yakınına ‘hastanız risk grubunda değil’ deyince, önce şaka yaptığımızı düşündü, sonra ciddi olduğumuzu anlayınca da tepki gösterdi. Bu, bize göre de doğru bir uygulama değil. Kronik hastalar, kanser gibi yüksek riskli hastalar ile ileri yaştaki vatandaşlarımıza bu aşının mutlak suretle yapılması gerekiyor ancak bizim elimizden bir şey gelmiyor” dediler.
VATANDAŞ BAKAN KOCA’YA TEPKİLİ
Sağlık Bakanlığı’nın Charlson Risk Skoru’na göre aşı vurulacak listesinde yeralmadıklarını aile hekiminden öğrenen vatandaşlar da, duruma sert tepki gösterdiler. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya sert eleştirilerde bulunan vatandaşlar, “Bilim Kurulu üyeleri günlerdir, hatta aylardır kronik hastalıkları bulunan kişilerin, kanser hastalarının mutlak suretle grip aşısını vurulması gerektiğini söylerken, Sağlık Bakanlığı ‘risk grubunda değiller’ diye aşı listesine dahil etmiyor. Bakan Koca’yı ciddiyete ve insan hayatına saygılı olmaya davet ediyoruz. Kanser hastalarının grip gibi hastalıklarda nasıl ölümcül noktaya geldiğini bilmeyen yokken, bakanlığın ‘riskli değiller’ demesinin ciddiyetle bir ilgisi olduğunu düşünmüyoruz. Madem devlet ekonomik olarak bu aşıyı kronik hastaların tamamına ödeyemeyecek kadar kötü durumda, o halde aşının satışını serbest bıraksınlar da, eczaneden parasıyla alıp aşı olalım. Bu yanlışın bir an önce düzeltilmesini bekliyoruz” diye konuştular.
AHEF 2. BAŞKANI ERYAZGAN: BAŞKA HASTALIKLARI DA OLMASI LAZIM
Milliyet gazetesine konuşan Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) 2. Başkanı Yusuf Eryazgan ise Charlson Risk Skoru’nda 5 puanı geçebilmek ve grip aşısını ücretsiz alabilmek için bir kişinin birden fazla hastalığının olması gerektiğini vurguladı. Eryazgan, “Geçen dönem biz diyabetli hastaya direkt aşı yaparken şimdi diyabetli hastanın komplikasyonlarının olması lazım. Şekerinin gözüne vurması, böbreğinin zarar görmüş olması lazım. Bir tarafının felç geçirmiş olması gibi. Daha önce 65 yaş üstüne direkt aşı yaparken şimdi 65 yaş üstünün başka hastalıklarının olması lazım. İyice daraltmış liste. Bu da vatandaşın aşıya ulaşmasında büyük engel. Bir de bu aşıya ulaşmak için 3 kere ASM-eczane arasında vatandaş mekik dokuyacak.”
‘KOAH HASTALARI LİSTEDE YOK’
Charlson Risk Skoru’na göre 65 yaş üstünün tek başına bu puanlama ile aşıyı hak etmediğini belirten Yusuf Eryazgan, listede yer alan hastalıkları ve puanlamaları şöyle açıkladı:
“KOAH hastaları bu listede hiç yok. Kalp damarlarında tıkanıklığı, akciğerinde ya da midesinde problem olanlar, beyin kanaması geçirmiş buna benzer rahatsızlığı olanlar ve karaciğer rahatsızlığı olan hastalar 1 puan alabiliyor. Aşı için toplam puanın en az 5 ve 5’i geçmesi lazım. Eğer şekeriniz var, gözünüzde problem var veya böbreklerinize şeker vurmuşsa 2 puan alabiliyorsunuz. Böbrek hastalığınız orta veya ağır derecede ise 2 puan. Felç geçirdi iseniz 2 puan. Etrafa çok fazla dağılmayan bir kanser türü varsa 2 puan. Lenf kanseriyseniz 2 puan. Karaciğerinizde orta ve ağır derecede bir rahatsızlık varsa 3 puan alabiliyorsunuz. Eğer çevreye yayılmış bir kanser türünüz varsa, AIDS iseniz o zaman 6 puan alabiliyorsunuz. Bu taslak kabul edilirse bir kişi grip aşısı için 5 ve 5’in üzerinde puan alması gerekmekte.”