Çiriş otu vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri sağlığa oldukça faydalı.
Ülkemizde on bine yakın bitki türü doğal olarak yetişmesine rağmen, bunlardan yeterince yararlanılmadığı ifade ediliyor.
Doğu Anadolu Bölgesinde ve Erzurum’da bu günlerde çarşı pazarda sıkça görülen ‘‘çiriş otu’’ da bunlardan birisi olarak gösteriliyor. Ciriş otu, Asphodelaceae familyası ve Asphodelus cinsi üyesi ve Latince Asphodelus aestivus L. olarak adlandırılır.
Bir çok bölgede yemeği yapılıyor
İstanbul Aydın Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada; çiriş bitkisinin yaprakları pırasa yaprağına benzediği ancak pırasaya nazaran oldukça küçük ve çoğu yörede ‘‘yabani pırasa, güllük, yeling otu ve sarı zambak’’ olarak adlandırıldığı ifade edildi. Ciriş; Afrika, Arap ülkeleri, Mısır, Türkiye ve Avrupa’nın bazı kesimlerinde görülen çok yıllık bir bitki. Çiriş, ülkemizde Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun, İç Anadolu’nun dağlarında yetişiyor. Türk mutfağının yöresel yemeklerinde, özellikle bu bölgelerde kullanıldığı biliniyor. Ot yemeklerinde sıklıkla kullanılan çiriş; dağ pırasası, gülük, sarı çiriş, gulik olarak da biliniyor. Çirişten yapılan ve en popüler yemekler çirişli pilav ve çirişli yumurtalı kavurma.
Cirişin hem çorbası ve yemeği yapılıyor
Bunun yanında çirişin yaprakları henüz tazeyken de yenilebilmektedir. Ayrıca çirişten çorba ve birçok yemek de yapılıyor. Haşlandıktan sonra yumurta ile kavrulması ya da peynirle de karıştırılarak yufka ekmek içinde yenilmesi gibi. Ayrıca kaşila diye adlandırılan bir yemeği de yapılıyor. Sevilen yemeklerden biri olan kaşila, çirişin kaynatılıp, içerisine bulgur katılarak, katılaşıncaya kadar pişirilmesiyle yapılıyor. Katılaştıktan sonra içi çukurlaştırılarak yağ dökülür ve servis edilip yeniliyor.
Yabani otlar mutfak kültünün zenginliği
İstanbul Aydın Üniversitesi’nden Meryem Badayman, Ekin Dinçel ve Ayla Ünver Alçay tarafından yapılan bir araştırmada çirişin; yabani bir ot olup yenilebilmesinin yanında vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri ile vücudu besleyen özelliğe sahip olması sebebiyle yaygın olarak tüketildiği belirtilerek, “Dünya nüfusunun hızlıca artmasıyla birlikte sağlık problemleri nedeniyle yabani otlarla yapılan yemeklere karşı ilgi daha da artmıştır. Yabani otlardan yapılan yemeklerin Türk mutfak kültürümüzün zengin bir parçası olduğu bilinilmektedir. Çiriş bitkisiyle yapılan yemekler geniş bir mutfak yelpazesine sahiptir. Böylece ülkemizde doğal olarak yetişen, gıda olarak tüketilebilen ve tıbbi özellikleri olan çiriş otunun ilerleyen zamanlarda daha da yaygınlaşacağını ve gerekli araştırmalar sonucunda da insan sağlığına olan yararlarının artacağı düşünülmektedir.” denildi.