UNESCO Türkiye Milli Komisyonunun 70. yıl dönümü ve aşıklık geleneğini UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesine kaydının 10. yılı sebebiyle düzenlenen istişare toplantısında Erzurum tarihi mirası, sanata ve sanatçıya verilen değer konuşuldu.
Programda, aşıklık geleneğini koruma ve aktarmada son 10 yılı değerlendiren UNESCO Türkiye Milli Komisyon Başkanı Prof. Dr. M. Öcal Oğuz, Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Okan İbiş, Erzurum Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Çakmak, Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ve Erzurum Valisi Okay Memiş, konu ile ilgili değerleri paylaştı.
Türkmenistanın kaydı bizim kaydımızdır
Erzurumda ve Atatürk Üniversitesinde misafir olmaktan büyük mutluluk duyduğunu söyleyerek konuşmasına başlayan Prof. Dr. M. Öcal Oğuz, "Somut olmayan kültürel mirasın paydaşlarıyız. Burada bir dostlar buluşması düzenlemek bizi çok heyecanlandırıyor. İstişare toplantısı için Erzurumun seçilmiş olması, Şehrin tarihi hikayesinden ve derinliğinden geliyor. Atatürk Üniversitesi, aşıklık geleneğinin araştırılması ve tespiti açısından bir çok değer yetiştirmiştir. Aşık denilince akıllara mutlaka Erzurumlu Emrah gelir. Çok değerli bir isim olan Mehmet Kaplanı anmamak olmaz, arkadaşlarıyla birlikte Behçet Mahiri dinleyerek yaptığı çalışmalarıyla, Köroğlunun bütün dünyaya yansımasına vesile oldular. Türkmenistan birkaç yıl evvel UNESCOnun Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesine, Köroğlunu kaydettirdi. Türkmenistanın kaydı bizim kaydımızdır" şeklinde konuştu.
Erzurumun UNESCO karnesi pek parlak değil
Öğrenen şehirler programıyla hayat boyu öğrenmeyi kendine şiar edinmiş bir şehir olan Erzurumda UNESCO Kürsüsü kurulması gerektiğini söyleyen Oğuz, Erzurumun UNESCO karnesinin pek de parlak olmadığını dile getirdi. Geçtiğimiz günlerde İstanbul depreminde yaşanan korkuyla, akıllarda beliren sorulara değinen Oğuz, 10 yıl önce yapılmış binaların içinde olmaktan korkuyoruz. Bir deprem anında acaba bir şey başımıza gelir mi diye, ancak atalarımızın yapmış olduğu miraslarımızda şahane bir şaheser var ve sapasağlam ayakta duruyor ancak herhangi bir tarihimiz UNESCO listesinde yok. Bu toplantı bir farkındalık olsun, UNESCO bizi dinlesin ve tarihimize, mirasımıza sahip çıkalım ifadelerini kullandı.
Erzurum Teknik Üniversitesi Rektörü Bülent Çakmak, aşıklık geleneğinin çağın gerisinde kalmadan nasıl yaşanması gerektiğini vurgulayarak, geleneğin yaşatılarak nesillere aktarımı çabası içerisinde olduklarını söyledi. Atatürk Üniversitesi Rektörü Ömer Çomaklı ise aşıklık geleneğinin Atatürk Üniversitesinde ders olarak okutulduğunu, bu konu hakkında birçok makale, tez ve kitaplar yayınladıklarını dile getirdi.
UNESCOya neden kendimizden söz ettirmeyelim, bizler hemen yanı başımızda bir tarih barındırıyoruz. Haşmetiyle ayakta duran bin yıllık eserleri gözlerimizle görüyoruz ifadeleriyle konuşmasına başlayan Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen sözlerine şöyle devam etti:
Bizim aşıklarımız neden devlet sanatçısı olmuyor? Aşıklar kürsüsü önerisi çok doğru bir tespit hemen bu çalışmalara başlayacağız. Aşıklık geleneğini gelecek kuşaklara aktarabilmek amacıyla, aşıklık geleneğinin temsilcilerine sanatçı unvanı almaları gerek. Erzurum Kalesinde yapılan tarihi bir binayı da aşık temsilcilerimize tahsis edelim. Aşıklık geleneğini yaşayıp yaşatacağız."
26. Dönem Milletvekili Ruhi Ersoy, toplantıda bulunan aşıklara ve gazilere ithafen, Yaşayan Dede Korkut'ları burada görmek beni ziyadesiyle mutlu ediyor. Biz meseleye yaklaşırken dinamik ve geleceğe mesajlar veren kültür ile hareket ettik. Erzurumlu Emrah, Karacaoğlanlar biliniyorsa bunun üzerinden Kıraç'lar, Cem Karaca'lar ve Barış Manço'lar doğabilir. Tarihimizi iyi okumalıyız. Kültür, sanat, edebiyatta başarılı olmak için hepimize sorumluluklar düşüyor diye konuştu.
Erzurum Valisi Okay Memiş ise Erzurumda sanata dair çok değerli ve nadir ustalar olduğundan bahsetti. Erzurumun Sultanahmet Meydanı gibi olan ve kent meydanında bulunan tarihi eserlere büyük önem verdiklerini söyledi.